Seriale telewizyjne od zawsze czerpały inspiracje z popkultury, jednak w ostatnich latach ten trend wyraźnie się nasilił. Współczesne produkcje pełne są nawiązań do kultowych filmów, komiksów, gier wideo czy muzyki z przeszłości. Dla wielu widzów odnajdywanie tych smaczków i easter eggów stanowi dodatkową atrakcję. Z jednej strony pozwala im to poczuć przyjemność rozpoznania, z drugiej - zobaczyć ulubione motywy w nowej, często zaskakującej odsłonie. Zjawisko to określane jest mianem "kultury remixu" i obejmuje różne formy przetwarzania i łączenia dobrze znanych elementów popkultury.
Kultura przywołań w aktualnych serialach
We współczesnych serialach nie brakuje licznych odniesień do popkultury. Często mają one charakter hołdu dla kultowych produkcji, ale bywają również twórczo przetworzone i osadzone w nowym kontekście. Twórcy bawią się konwencjami, łączą motywy z różnych gatunków i epok. Bohaterowie seriali często wykazują rozległą znajomość popkultury, co pozwala autorom na zabawne dialogi pełne aluzji. Odniesienia do znanych dzieł stają się sposobem na budowanie postaci i określenie czasu akcji produkcji.
Budowanie klimatu epoki
Nawiązania do popkultury pozwalają oddać klimat epoki, w której osadzono akcję serialu. Odwołania do charakterystycznych dzieł filmu, muzyki czy mody budują tło wydarzeń i pomagają widzom poczuć się jakby przenieśli się w czasie. Elementy stylistyczne znamienne dla danej dekady wtapiają produkcję w odpowiedni kontekst historyczny.
Rozbudowa fabuły i postaci
Liczne smaczki z popkultury wzbogacają fabułę i charakteryzację bohaterów seriali. Odniesienia do ulubionych filmów czy zespołów pomagają lepiej zarysować osobowość i zainteresowania postaci. Często stanowią one nawiązanie do ważnych wydarzeń z życia bohaterów lub ich nostalgiczne wspomnienie minionych czasów.
Hołd i satyra
Niektóre produkcje stanowią wręcz hołd dla kultowych dzieł popkultury. Ich twórcy z pasją oddają klimat oryginału, czasem snując własną opowieść osadzoną w znanym uniwersum. Z drugiej strony, elementy zaczerpnięte z popkultury bywają też przedmiotem parodii i satyry, gdy autorzy kpią sobie z pewnych motywów i konwencji.
Odwołania do popkultury w Stranger Things
Jednym z najbardziej charakterystycznych przykładów serialu czerpiącego garściami z popkultury jest Stranger Things. Produkcja osadzona w latach 80. XX wieku pełna jest licznych nawiązań do kina, muzyki i mody tamtych czasów.
Inspiracje filmami z lat 80.
Stranger Things nawiązuje do nurtu kina science fiction i horror z lat 80., szczególnie do twórczości takich reżyserów jak Steven Spielberg, czy braci John i Jim Hower. W produkcji można doszukać się inspiracji takimi tytułami jak "E.T.", "Bliskie spotkania trzeciego stopnia" czy "Ucieczka z Nowego Jorku". Podobnie jak w tamtych filmach, w centrum wydarzeń znajduje się grupa dzieci przeżywających niezwykłą przygodę.
Muzyka z epoki
Muzyka odegrała kluczową rolę w oddaniu klimatu lat 80. W serialu pojawiają się kultowe przeboje zespołów takich jak The Clash, czy Joy Division. Jeden z bohaterów nosi charakterystyczną fryzurę inspirowaną muzykiem The Police - Stingiem. Muzyka stanowi ważny element budowania nastroju zagrożenia i tajemnicy.
Stroje i rekwizyty nawiązujące do kultury lat 80.
Stranger Things obfituje w charakterystyczne rekwizyty kojarzone z tamtymi czasami - lampy lawowe, kasety VHS, walkmany. Stroje bohaterów również oddają modę lat 80. - kultowe trampki, dżinsy i bluzy. Wystrój domów nawiązuje do estetyki tamtej dekady. Te detale wizualne pozwalają widzom poczuć klimat epoki.
Wiedźmin pełen odniesień do gier
Serial Wiedźmin bazuje na bardzo popularnym cyklu powieści Andrzeja Sapkowskiego, jednak zawiera również liczne nawiązania do gier komputerowych studia CD Projekt Red. Fani serii odnajdą wiele smaczków nieznanych z książek.
Postaci znane z gier komputerowych
W serialu pojawiają się postacie dobrze znane graczom, ale nieobecne w oryginalnych powieściach, jak np. czarodziejka Triss Merigold. Ich wygląd i osobowość są zgodne z wizerunkiem z gier. Ponadto w tle przewijają się mniej istotne postaci pamiętane z produkcji CD Projekt Red.
Miecz z serii Wiedźmin na ekranie
Znajdujący się na plakacie i w materiałach promocyjnych serialu miecz przypomina ten, którym posługiwał się Geralt z Rivii w grach komputerowych. Broń różni się od tej opisanej w książkach, co jest wyraźnym nawiązaniem do gier.
Czerpanie z fabuły gier
Niektóre wątki fabularne zaczerpnięte z serialu przypominają questy z gier akcji. Przygody Geralta na ekranie często strukturą nawiązują do zadań, które gracze mogli wykonywać w trakcie rozgrywki. Zabieg ten ma przypaść do gustu fanom gier.
Watchmen i popkulturowe easter eggi
Serial HBO Watchmen wypełniają liczne odniesienia do popkultury lat 80. i 90., szczególnie do świata komiksów. Niektóre nawiązania dostrzegą jedynie bywalcy popkultury tamtych dekad.
Komiksy Alan Moore w tle serialu
Watchmen nawiązuje przede wszystkim do kultowej serii komiksów Alana Moore'a pod tym samym tytułem. Pojawiają się w nim dobrze znani z komiksu bohaterowie w rodzaju Rorschacha czy Silk Spectre. Serial odwołuje się jednak również do innych dzieł Moore'a, jak V jak Vendetta.
Odniesienia do superbohaterów
W tle produkcji dostrzec można liczne aluzje do innych komiksowych superbohaterów z uniwersum DC, jak Batman czy Superman. Czasem pojawiają się oni w formie plakatów czy figurek, innym razem są tylko wspominani w rozmowach bohaterów. Te smaczki z pewnością ucieszą fanów komiksów.
Kultowe sceny z filmów w nowej odsłonie
W Watchmenach można dostrzec nawiązania do kultowych scen z filmów popkultury lat 80. i 90. Pojawia się m.in. słynny taniec Travolty z "Gorączki sobotniej nocy" czy scena z filmu "Forrest Gump", gdy tytułowy bohater spotyka prezydenta Kennedyego. Tego typu sceny stanowią ukłon w stronę fanów dawnych hitów.
Gwiezdne Wojny w obsadzie The Mandalorian
Serial Disney+ The Mandalorian osadzony jest w uniwersum Gwiezdnych Wojen i mimo nowych bohaterów, pełen jest nawiązań do kultowej sagi.
Powrót kultowych postaci
W serialu gościnnie pojawiają się znani bohaterowie z filmów Gwiezdne Wojny, jak Han Solo, czy Luke Skywalker. Z kolei w drugim sezonie, jedną z głównych ról odgrywa Boba Fett, kultowy łowca nagród znany z pierwotnej trylogii.
Musicalowe odniesienia do filmów
Ścieżka dźwiękowa serialu zawiera utwory nawiązujące do kultowych melodii z filmów Gwiezdne Wojny. Słychać w nich charakterystyczne motywy muzyczne kojarzące się z poszczególnymi postaciami i planetami ze świata Star Wars.
Pancerze nawiązujące do pierwowzorów
Stroje głównych bohaterów serialu - tytułowego Mandalorianina i małego Yody - stanowią nawiązanie do kultowych pancerzy z filmów. Mandalorianin nosi zbroję bardzo podobną do tej, którą miał Jango Fett. Natomiast mały Yoda przypomina swym wyglądem mistrza Yodę z pierwotnej trylogii Gwiezdnych Wojen.
Przegląd współczesnych produkcji z elementami popkultury
Sex Education - lata 80. i 90.
Akcja serialu Sex Education dzieje się współcześnie, jednak pełno w nim nawiązań do kultury lat 80. i 90. Bohaterowie ubrani są w vintage'owe ciuchy, słuchają starych przebojów, a ich domy wypełniają charakterystyczne sprzęty i meble z epoki.
Cobra Kai - Karate Kid w nowej odsłonie
Serial Cobra Kai nawiązuje do kultowego filmu "Karate Kid" z lat 80. Po latach spotykamy dobrze znanych bohaterów, a nowe pokolenie poznaje sztuki walki. Pojawiają się sceny będące żywcem odniesieniem do pierwowzoru.
Riverdale - Archie Comics na ekranie
Riverdale opowiada o losach dobrze znanych bohaterów komiksów Archie Comics, jednak w konwencji mrocznego serialu dla nastolatków. Mimo to, fani komiksu odnajdą wiele smaczków nawiązujących do kultowych historii spod znaku Archie'ego.
Wnioski
Nawiązania do popkultury pełnią ważną rolę we współczesnych serialach. Pozwalają oddać klimat epoki, w której rozgrywa się akcja oraz pogłębić charakterystykę bohaterów. Dla wielu widzów odnajdywanie smaczków z popkultury stanowi dodatkową frajdę i pozwala inaczej spojrzeć na dobrze znane motywy. Zabieg ten ma też często wymiar hołdu dla kultowych dzieł filmu, komiksu czy muzyki. Niezależnie od formy, jaką przybiera - w postaci muzyki, strojów, dialogów czy fabuły - kultura przywołań odgrywa coraz większą rolę we współczesnych serialach.