Od niepamiętnych czasów ludzkość zafascynowana była nieodkrytymi światami i niezbadanymi obszarami kosmosu. Już w starożytności pojawiały się opowieści o podróżach do odległych planet i spotkaniach z obcymi cywilizacjami. Jednak prawdziwy rozkwit science fiction nastąpił wraz z nadejściem ery technologicznej. W XX wieku, w miarę postępu nauki i techniki, coraz śmielej zaczęto snuć wizje dotyczące przyszłości ludzkości i jej losów wśród gwiazd. Te fantastycznonaukowe spekulacje znalazły swój idealny nośnik w filmie, który pozwolił wcielić je w życie i pokazać widzom na ekranie.
Kultowe filmy science fiction lat 60. i 70.
2001: Odyseja kosmiczna - arcydzieło Stanleya Kubricka.
Bez wątpienia jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych filmów sci-fi w historii jest "2001: Odyseja kosmiczna" wyreżyserowana w 1968 roku przez Stanleya Kubricka. Zrewolucjonizował on sposób pokazywania podróży kosmicznych, ukazując je w sposób niezwykle realistyczny jak na owe czasy. Ponadczasowa oprawa wizualna filmu, nasycona tajemniczością fabuła i przepiękna muzyka stworzona specjalnie na potrzeby filmu przez kompozytora György'ego Ligetiego sprawiły, że Kubrick stworzył absolutne arcydzieło kina sci-fi.
Solaris - rosyjski klasyk Andrieja Tarkowskiego.
"Solaris" z 1972 roku to z kolei przykład rosyjskiego, filozoficznego kina sci-fi w reżyserii Andrieja Tarkowskiego. Film porusza głębokie tematy dotyczące natury ludzkiej, pamięci i tęsknoty. Akcja rozgrywa się na orbitalnej stacji badawczej krążącej wokół planety Solaris, która wydaje się posiadać swoją własną, tajemniczą formę życia. Wolne tempo, melancholijny nastrój i refleksyjny charakter filmu sprawiają, że jest to klasyk kina arthouse.
Bliskie spotkania trzeciego stopnia - początek fali UFO.
"Bliskie spotkania trzeciego stopnia" Stevena Spielberga z 1977 roku to z kolei film, który zapoczątkował prawdziwą obsesję na punkcie UFO i kosmitów w popkulturze. Film opowiada historię Roya Neary'ego, który staje się świadkiem lądowania UFO. Od tej pory mężczyzna jest obsesyjnie zafascynowany tematyką UFO. "Bliskie spotkania..." z miejsca stały się klasykiem kina sci-fi i do dziś mają rzesze oddanych fanów.
Rewolucyjne filmy sci-fi z lat 80.
Terminator - przełomowy tytuł Jamesa Camerona.
Lata 80. przyniosły ze sobą prawdziwą rewolucję w kinie sci-fi za sprawą Jamesa Camerona i jego "Terminatora" z 1984 roku. Film opowiadał o podróży w czasie do przeszłości cyborga Terminatora, którego zadaniem była likwidacja Sary Connor. Obraz wprowadził do mainstreamu motyw zabójczych robotów i stał się punktem zwrotnym dla całego gatunku. Rewelacyjne efekty specjalne, dynamiczna akcja i charyzmatyczny Arnold Schwarzenegger w roli głównej uczyniły z "Terminatora" prawdziwy przełom.
Obcy - horror w kosmosie Ridleya Scotta.
Rok później, w 1979 roku swój debiut miał młody wówczas Ridley Scott z horroro-thrillerem sci-fi "Obcy - ósmy pasażer Nostromo". Obraz ten wprowadził do kina nowy podgatunek - horror kosmiczny i stał się jednym z najbardziej wpływowych filmów lat 80. Scott stworzył niepowtarzalną, mroczną atmosferę i wprowadził do kanonu popkultury jedną z najbardziej kultowych postaci potworów - tytułowego Obcego. Napięcie, strach i klaustrofobiczny klimat na pokładzie statku kosmicznego do dziś elektryzują widzów.
Powrót do przyszłości - kultowa trylogia Roberta Zemeckisa.
Z kolei trylogia "Powrotu do przyszłości" w reżyserii Roberta Zemeckisa stała się prawdziwym fenomenem i ulubionym filmem wielu pokoleń widzów. Pierwsza część z 1985 roku opowiadała o przygodach nastolatka Marty'ego McFly, który cofa się DeLoreanem do roku 1955. Film łączył w sobie klimat science fiction z komedią i zapoczątkował modę na filmy o podróżach w czasie. Trylogia stała się kultowa i wciąż ma rzesze oddanych fanów.
Filmy sci-fi lat 90. - nowa jakość efektów specjalnych
Park Jurajski - przełomowy CGI Stevena Spielberga.
Lata 90. przyniosły ze sobą prawdziwą rewolucję pod względem efektów specjalnych za sprawą rozwoju technik komputerowych. Jej zapowiedzią był "Park Jurajski" Stevena Spielberga z 1993 roku, w którym po raz pierwszy użyto animacji CGI do stworzenia realistycznych dinozaurów. Dzięki temu widzowie mogli zobaczyć ożywione prehistoryczne gady w pełnej krasie. Obraz zebrał fantastyczne recenzje i zarobił na całym świecie ponad 1 miliard dolarów, stając się najbardziej kasowym filmem wszech czasów.
Matrix - rewolucja w sposobie kręcenia akcji.
Z kolei "Matrix" z 1999 roku braci Wachowskich wprowadził nowatorską technikę kręcenia scen akcji tzw. bullet time. Kamerą obiegała ona w zwolnionym tempie walczących bohaterów nadając im wręcz baletowy wymiar. "Matrix" opowiadał o hakerze Neo, który odkrywa, że świat, w którym żyje, jest jedynie symulacją stworzoną przez maszyny. Innowacyjna warstwa wizualna i fascynująca historia sprawiły, że film na stałe wszedł do kanonu kina.
Gwiezdne wojny: mroczne widmo - nowa era Gwiezdnych Wojen.
"Gwiezdne wojny: mroczne widmo" z 1999 roku reaktywowało kultową sagę i zapoczątkowało nową trylogię prequeli. Film przedstawiał losy młodego Anakina Skywalkera oraz walki Rycerzy Jedi z federacją Handlową. Choć sam obraz zebrał mieszane recenzje, to zapoczątkował on nową erę "Gwiezdnych wojen" w kinie i popkulturze, wprowadzając młodsze pokolenie w ten magiczny świat. Saga do dziś ma rzesze oddanych fanów.
Współczesne hity science fiction w XXI wieku
Incepcja - mind-bending Christophera Nolana.
"Incepcja" Christopera Nolana z 2010 roku to prawdziwy mind-bending łączący blockbusterową formę z intelektualną zawartością. Film opowiadał o specjalistach od wchodzenia w sny innych ludzi w celu kradzieży cennych informacji. Złożona narracja, efektowne sceny akcji oraz niepowtarzalny klimat uczyniły z "Incepcji" dzieło kultowe, które do dziś jest tematem zażartych dyskusji i analiz.
Interstellar - emocjonalna podróż w kosmos.
Z kolei "Interstellar" w reżyserii Christophera Nolana z 2014 roku to wzruszająca i zachwycająca wizualnie opowieść o międzygalaktycznej misji ratunkowej ludzkości zagrożonej wyginięciem. Obraz zabiera widza w zapierającą dech w piersiach podróż do odległych zakątków wszechświata. Przepiękna muzyka, wspaniałe zdjęcia oraz poruszająca historia rodziny w kontekście kosmicznej wagi sprawiły, że "Interstellar" na długo pozostaje w pamięci.
Dzielnica X - świetny hołd dla kina Ridleya Scotta.
Niezwykle udanym hołdem dla klasyka gatunku jakim jest "Obcy", okazał się film "Dzielnica X" Neilla Blomkampa z 2021 roku. Obraz opowiada o losach policjantki z przyszłości, która poluje na obcego zabójcę na odległej koloni kopalnianej. Mnóstwo nawiązań do obrazu Ridleya Scotta, świetnie oddana atmosfera oraz wciągająca akcja sprawiły, że "Dzielnica X" z miejsca zdobyła uznanie fanów gatunku.
Wpływowe animacje i seriale sci-fi
Akira - japońska animacja, która zmieniła wszystko.
Nie sposób pominąć w tym zestawieniu kultowej japońskiej animacji "Akira" z 1988 roku. Jej niezwykła oprawa wizualna, mroczny klimat i poruszana tematyka sprawiły, że na zawsze zmieniła ona oblicze filmu animowanego. Akcja "Akiry" dzieje się w postapokaliptycznym, cyberpunkowym mieście Neo-Tokio w 2019 roku i skupia się na tajemniczym eksperymencie związanym z tytułowym chłopcem obdarzonym nadludzkimi mocami.
Evangelion - kultowy mecha anime.
Kolejnym niezwykle wpływowym tytułem jest anime "Evangelion" z 1995 roku. Jest to przełomowa produkcja łącząca konwencje mecha z głęboką psychologiczną analizą postaci. Obraz opowiada o nastolatkach pilotujących tytułowe roboty EVA w walce z tajemniczymi istotami zagrażającymi ludzkości. Mroczna historia poruszająca kwestie depresji, samotności i poszukiwania celu w życiu sprawiła, że "Evangelion" to prawdziwy klasyk animacji.
Black Mirror - przestroga na dziś i jutro.
Wreszcie, jeśli chodzi o seriale, nie sposób nie wspomnieć o wyjątkowym "Black Mirror" Charliego Brookera z 2011 roku. Jest to antologia czarnych historii ukazujących mroczne oblicze technologii i różnych aspektów natury ludzkiej. Każdy odcinek to osobna, przerażająca opowieść będąca przestrogą na dziś i jutro. Inteligentne, wciągające i trafiające w prawdziwe lęki współczesności - "Black Mirror" to prawdziwie kultowy serial sci-fi.
Polskie akcenty w światowej science fiction
Sexmisja - kultowa polska komedia sci-fi.
Wśród polskich akcentów w kinie sci-fi wymienić należy kultową już dziś "Sexmisję" w reżyserii Juliusza Machulskiego z 1983 roku. Jest to historia dwóch mężczyzn, którzy budzą się po 50 latach hibernacji w świecie zamieszkanym wyłącznie przez kobiety. Film z miejsca podbił serca widzów inteligentnym humorem, ciekawą fabułą i szalonymi pomysłami. Do dzi
Podsumowanie
Science fiction od zawsze było niezwykle inspirującym i wpływowym gatunkiem, który potrafił zachwycać i przerażać, bawić i skłaniać do refleksji. Przegląd najważniejszych filmów i seriali pokazuje, jak bardzo kino sci-fi potrafiło wyprzedzać epokę i pobudzać wyobraźnię milionów widzów. Od intelektualnej „Odysei kosmicznej”, przez mrocznego „Obcego”, aż po wizjonerską „Incepcję” - science fiction wciąż pozostaje niezwykle kreatywną przestrzenią dla twórców. A przed kinomaniakami wciąż otwiera się pasjonująca podróż w czasie i przestrzeni, by na nowo przeżyć te ponadczasowe dzieła.
Tagi
Udostępnij
